Is uw BV opgericht vóór 1 mei 2019, dan moet u voor 01.01.2024 haar statuten laten aanpassen aan het nieuwe wetboek vennootschapsrecht, het WVV. Wat zijn de belangrijkste punten om over na te denken voordat u bij de notaris langsgaat?

Statuten aanpassen aan het nieuwe vennootschapsrecht

Verplicht? Ja, als uw BV vóór 01.05.2019 opgericht is, moet u uiterlijk tegen 31.12.2023 naar de notaris om de statuten te laten aanpassen aan het WVV. Er zijn daarop geen uitzonderingen. Past u de statuten niet aan, dan bent u vanaf 01.01.2024 als bestuurder(s) persoonlijk (en hoofdelijk) aansprakelijk voor de schade die uw vennootschap of derden als gevolg daarvan lijden. Uw BV kan op zich wel blijven functioneren.

Statutaire vrijheid.
Sommige regels van het WVV zijn van ‘dwingend recht’, lees: u kunt er in de statuten niet van afwijken. Denk maar aan de zgn. nettoactieftest en liquiditeitstest voor uitkeringen van het vermogen, de belangenconflictenregeling, de alarmbelprocedure, enz. De notaris zal die regels normaal gezien letterlijk uit de wet overnemen in de statuten. Er zijn echter ook kwesties die u wel zelf in de statuten kunt of moet regelen en waarover u dus het best vooraf al nadenkt. We zetten de belangrijkste voor u even op een rij.

Onbeschikbaar eigen vermogen en nieuwe inbrengen

Onbeschikbaar eigen vermogen. Wat vroeger het kapitaal en de wettelijke reserve was, is sinds 01.01.2020 het onbeschikbaar eigen vermogen van uw BV. Die onbeschikbaarheid kunt u bij de aanpassing van uw statuten gedeeltelijk of zelfs volledig opheffen. Die opheffing heeft twee voordelen. Vooreerst moet u dan bij een latere uitkering van dat eigen vermogen niet meer naar de notaris, een gewone algemene vergadering kan dan tot de uitkering beslissen. Verder kunt u zo vermijden dat de uitkeringen van dividenden en tantièmes beperkt worden door de nettoactieftest. Die nettoactieftest houdt nl. in dat winstuitkeringen niet mogelijk zijn als het nettoactief van uw vennootschap lager is dan het onbeschikbaar eigen vermogen of in de mate dat het nettoactief als gevolg van de uitkeringen onder dat onbeschikbaar eigen vermogen zou zakken.

Inbreng van nijverheid.
In een BV is het voortaan mogelijk om ‘nijverheid’ in te brengen, lees: aandelen te krijgen in ruil voor de belofte om bepaalde arbeid te leveren. Wilt u dat niet, dan moet u die mogelijkheid uitdrukkelijk uitsluiten in de statuten. Wilt u dat wel, dan doet u er goed aan om in de statuten te bepalen welke activiteiten in aanmerking komen als inbreng van nijverheid. U kunt ook kiezen om in de statuten af te wijken van de wet in de situatie dat een inbrenger van nijverheid wegens een externe oorzaak definitief of meer dan drie maanden zijn verbintenissen niet kan nakomen. Volgens de wet vervallen de aandelen dan, respectievelijk worden de rechten ervan dan opgeschort, maar mogelijk ziet u dat liever anders geregeld.

Volstorting nieuwe aandelen.
Worden er nieuwe aandelen uitgegeven, dan moeten ze in principe meteen volstort worden. U kunt daarvan afwijken in de statuten, en dus de uitgifte van aandelen met uitstel van volstorting mogelijk maken.

Zetel van de vennootschap, e-mailadres en website

Zetel. U bent niet langer verplicht om het volledige adres van uw vennootschap in de statuten op te nemen. Een vermelding van het gewest (Vlaanderen, Wallonië, Brussel) waar de zetel van de vennootschap gevestigd is, volstaat. U maakt het best gebruik van die versoepeling, want uw vennootschap kan dan voortaan binnen hetzelfde gewest verhuizen zonder dat daarvoor een statutenwijziging nodig is.

E-mail en website. U mag een e-mailadres en/of website van de vennootschap opnemen in de statuten. Normaal gezien doet u dat beter niet, omdat u anders bij een latere wijziging van het e-mail- of websiteadres uw statuten zal moeten aanpassen.

Stem- en winstrechten van de aandelen

Proportioneel of niet. Wat de aandelen betreft, is de wettelijke regeling dezelfde als vroeger, nl. dat de stem- en winstrechten proportioneel verdeeld zijn: elk aandeel geeft recht op één stem en een gelijk deel in de winst. U kunt echter – anders dan vroeger – in de statuten afwijken van die regeling en verschillende soorten aandelen creëren met verschillende (of zonder) stemrechten of winstrechten. Dat kan bv. interessant zijn in het kader van uw opvolging, om als overlater met een beperkt aantal aandelen toch nog de controle te behouden en u een relatief groot deel van de winst te laten toekennen.

Tip. U kunt die disproportionele verdeling van stem- en winstrechten niet alleen afspreken voor nog uit te geven aandelen, maar ook de rechten van de bestaande aandelen herschikken.

Let op! Denk eraan dat dividenden die toegekend worden aan aandelen met recht op een groter deel van de winst (zgn. preferente aandelen) uitgesloten zijn van de verlaagde roerende voorheffing (de VVPR-bis).

Overdracht van aandelen, uittreding en uitsluiting

Overdracht en overgang van aandelen. Regelt u niets in de statuten, dan kan een aandeelhouder zijn aandelen maar overdragen, of kunnen die na overlijden maar overgaan als ten minste 50% van de aandeelhouders die ten minste 75% van de aandelen bezitten (na aftrek van de aandelen die men wil overdragen) daarmee akkoord gaat. Voor overdrachten aan bepaalde personen, bv. andere aandeelhouders, de echtgeno(o)t(e) of kinderen is dat akkoord in principe niet vereist. Vroeger kon u die wettelijke regeling alleen verstrengen, voortaan kunt u ze ook versoepelen. Zelfs een volledige vrije overdraagbaarheid is mogelijk, hoewel dat voor familiale vennootschappen normaal gezien zelden aan te raden is. U kunt ook voorkooprechten voor de bestaande aandeelhouders afspreken en bepalen welke prijs er dan voor de aandelen betaald moet worden.

Uittreding en uitsluiting. In een BV kunnen aandeelhouders voortaan zelf uittreden of uitgesloten worden ten laste van het vennootschapsvermogen, wat kortweg wil zeggen dat de vennootschap hen uitkoopt. U moet die mogelijkheid in de statuten vermelden, en we raden u aan om dat te doen. Een uittreding of uitsluiting kan immers nog goed van pas komen wanneer een overlating van de BV of een herschikking van het aandeelhouderschap aan de orde is of wanneer er een conflict is tussen de aandeelhouders.

Bestuur

Samenstelling bestuursorgaan. Een BV kan bestuurd worden door één of meerdere bestuurders, of door een raad van bestuur. Zijn er meerdere bestuurders, dan kunnen die in principe ieder afzonderlijk de vennootschap besturen en vertegenwoordigen. U kunt van die wettelijke regeling afwijken en bv. in de statuten bepalen dat er telkens twee bestuurders documenten van de vennootschap moeten ondertekenen. Kiest u voor een raad van bestuur, dan worden de beslissingen in principe bij consensus genomen.

Ontslag bestuurders. Wettelijk gezien kunnen bestuurders zonder meer ontslagen worden, maar in de statuten kunt u voorwaarden bepalen voor het ontslag, of een opzeggingstermijn of - vergoeding afspreken. U kunt ook uzelf of andere bestuurders met naam benoemen in de statuten. U kunt dan alleen ontslagen worden via een statutenwijziging, waarvoor een 75%-meerderheid in de algemene vergadering nodig is.

Dagelijks bestuurder. U kunt ervoor kiezen om in uw BV te werken met een dagelijks bestuurder, wat vroeger alleen in een NV of CV mogelijk was, op voorwaarde dat die mogelijkheid vermeld is in de statuten. Doorgaans is dat in een kleine familiale vennootschap niet echt interessant.

Interimdividenden en uitgifte nieuwe aandelen.
In principe beslist alleen de algemene vergadering over de toekenning van dividenden en de uitgifte van nieuwe aandelen. U kunt echter in de statuten opnemen dat onder bepaalde voorwaarden die beslissingen ook door de bestuurders genomen kunnen worden.